لندن مرکز جذب پول‌‌های غیرقانونی

کلمات کلیدی: اکونومیست، پول کثیف، FATF، شرکت‌‌های آف‌‌شور، الیگارش، جنگ اوکراین

                                                                                             تهیه کننده: حمداله شکرالهی

مقدمه

خرید خانه‌‌های لوکس، مالکیت کشتی‌‌های بزرگ انگلیسی، سرمایه‌‌گذاری و تصاحب باشگاه‌‌های بزرگ فوتبال انگلیس و در اختیار داشتن مناطق لوکس در لندن توسط شهروندان خارجی به ویژه مهاجران روسی، همگی نشانه‌‌هایی از ورود پول‌‌های بزرگ به لندن است.

علاوه بر شهروندان روسی، که خروج پول‌‌های غیرقانونی توسط آنها بعد از جنگ اوکراین افزایش یافت، اجازه اخذ ویزا به شهروندان چینی نیز، لندن را به عنوان بزرگ‌ترین مرکز سرمایه‌‌گذاری تبدیل کرده است. سرمایه‌‌گذاران و ثروتمندان خارجی، به ویژه سرمایه‌‌داران روسیه این شهر را بهشت سرمایه‌‌گذاری می‌‌دانند.

ورود پول‌‌های به اصطلاح کثیف و غیرقانونی به لندن از موضوعات مهمی است که از جنبه‌‌های مختلفی می‌‌توان به بررسی آن پرداخت. اهمیت این موضوع سبب شده است تا اکونومیست در مقاله‌‌ای با عنوان "چرا لندن در جذب پول‌‌های خارجی جذاب است"[1] به این موضوع بپردازد.

لندن محل ورود پول‌‌های غیرقانونی

ارزیابی گروه ویژه اقدام مالی[2] نشان می‌‌دهد لندن در بخش روابط کارگزاری و توسعه روابط مالی رتبه [3]PC یا نسبتا اجرا شده را کسب کرده است. این بدان معنی است که در رتبه‌‌بندی پول‌‌شویی، لندن از جمله شهرهایی است که پدیده پول‌‌شویی در آن تا حدودی اتفاق می‌افتد. اکونومیست دلایل هجوم پول‌‌ها و ثروت‌‌های به اصطلاح کثیف در لندن را به چهار بخش عمده تقسیم می‌‌کند.

1- سهل‌‌گیری در قوانین یکی از دلایلی است که باعث هجوم پول‌‌های کثیف به لندن شده است. از طرف دیگر پدیده‌‌ی ظهور شرکت‌‌های آف‌‌شور[4] در انگلیس فرصت‌‌های مناسبی برای معافیت از مالیات، اجازه مالکیت تمام و کمال، فرآیند ثبت بسیار راحت و سریع، نداشتن الزامات قانونی گزارش‌‌دهی و همچنین عدم نشر اطلاعات و اسناد در اختیار سرمایه‌‌گذاران خارجی قرارداده است. قانون "افترا به حسن شهرت" از دیگر چالش‌‌هایی است که بر پایه آن، روزنامه‌‌نگاران و افراد مشهور به راحتی مورد حمله سیاسی و قانونی قرار می‌‌گیرند. این گروه از افراد به دلیل حفظ جایگاه خود در اجتماع از ورود به مسائل مربوط به ورود پول غیرقانونی خودداری می‌‌کنند. لذا این موارد همگی نشان از قوانین سهل‌گیرانه‌‌ای است که زمینه ورود پول‌‌های غیرقانونی به لندن را فراهم می‌‌کند.

2-  افول استانداردهای اخلاقی و لابی‌‌گری و فساد در بین وکلای لندن یکی دیگر از مشکلاتی است که پدیده پول‌‌شویی در این شهر را رواج داده است. کلمه لاوفر[5] اصطلاحی است که به این منظور در مورد وکلا در لندن به کار برده می‌‌شود. چرا که الیگارش‌‌ها و ثروتمندان خارجی با پرداخت مبالغ سنگین به وکلا به راحتی می‌‌توانند با دور زدن قانون در راستای منافع خود، پول زیادی وارد این شهر کنند.

3- برخورد ساده‌‌انگارانه سیستم قضایی به ورود پول‌‌ها و ظاهر قانونی داشتن پرونده‌‌های شهروندان ثروتمند خارجی، از دیگر عوامل مهم در ظهور پدیده لندن‌گراد است. عدم شفافیت جلسات قضایی در مورد پرونده‌‌های سرمایه‌‌گذاران خارجی، عدم دسترسی یا دسترسی بسیار سخت به اطلاعات قضایی و هزینه‌‌بر بودن آن و همچنین هزینه‌‌های دادرسی بسیار بالا و پرداخت تمام آن توسط بازنده، از دیگر مواردی است که شرایط ورود پول‌‌های به اصطلاح کثیف یا غیرقانونی شهروندان خارجی به لندن را مهیا می‌‌کند.

سرمایه‌‌گذارن خارجی در صورت احتمال بازنده بودن در پرونده‌‌های دادرسی، این انگیزه را دارند که با پرداخت مبالغ سنگین به وکلا نقش برنده را بازی کرده و دادگاه را به نفع خود رقم بزنند. در مقابل، اگر نهاد دولتی بازنده دادرسی شود، ممکن است هزینه‌‌ای معادل بودجه سالانه خود به عنوان بازنده به دادگاه پرداخت نماید. در نتیجه، نهادهای دولتی از ترس بازنده بودن در پرونده‌‌های پول‌‌شویی و مسائل مربوط به آن حتی‌‌الامکان از ورود به پرونده‌‌های دادرسی خودداری می‌‌کنند.

4- تخصیص بودجه بسیار پایین به منابع انسانی در جهت مبارزه با فساد و پول‌‌شویی یکی دیگر از مشکلاتی است که ورود سرمایه‌‌‌‌های غیرقانونی به لندن را افزایش داده است.  علاوه بر این، فقدان نهاد مبارزه با پول‌‌شویی و همچنین پایین بودن مبالغ مجازات از دیگر دلایلی است که انگیزه برای ورود پول‌‌های کثیف به این کشور را تقویت کرده است.  

اقدامات و راهکارهای مبارزه با پدیده پول‌‌شویی در لندن

به طور کلی اکونومیست اقدامات صورت‌‌ گرفته توسط نهادهای مرتبط با پول‌‌شویی در لندن برای جلوگیری و کاهش ورود پول‌‌های غیرقانونی را به صورت زیر دسته‌‌بندی می‌‌کند.

• 1- شناسایی ذی‌‌نفعان واقعی، ثبت و نگهداری داده‌‌ها و اطلاعات آنها و رعایت الزامات گروه اقدام ویژه مالی (FATF) به عنوان اولین گام‌هایی بوده است که منجر به شناسایی اطلاعات سرمایه‌‌های شهروندان خارجی دارای پول‌‌های غیرقانونی می‌‌شود.

  2- تدوین مقررات و دستورالعمل‌هایی که در آن شهروندان خارجی ملزم به ارائه اطلاعات شفافیت در مورد منبع دارایی و همچنین اثبات قانونی بودن دارایی خود هستند.   

  3- وقوع جنگ اوکراین و مشکلات اقتصادی حاکم در روسیه احتمال خروج پول‌‌های غیرقانونی از روسیه را افزایش داده است. بنابراین، ممنوعیت ویزا به شهروندان روسی اقدامی است که در این راستا علیه پول‌‌شویی در لندن صورت گرفته است.